THAM KHẢO
THƠ CỔ CÓ ĐỀ CẬP ĐẾN
CÁC HẢI ĐẢO TRÊN BIỂN ĐÔNG:
Bài
"Cự
Ngao Đới Sơn"
trong
"Bạch Vân Am thi tập"
của Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491
- 1585)
巨 鰲 戴 山
碧 浸 仙 山 徹 底 清
巨 鰲 戴 得 玉 壺 生
到 頭 石 有 補 天 力
著 腳 潮 無 卷 地 聲
萬 里 東 溟 歸 把 握
億 年 南 極 奠 隆 平
我 今 欲 展 扶 危 力
挽 卻 關 河 舊 帝 城
Nguyên văn bài thơ (bản phiên âm):
Bích tẩm tiên sơn triệt để
thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên lực,
Trước cước trào vô quyển địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long bình.
Ngã kim dục triển phù nguy (# điên) lực,
Vãn khước quan hà cựu đế thành.
Ông Nguyễn Khắc Mai dịch nghĩa:
Con rùa lớn đội núi
Nước biếc ngâm núi tiên trong
tận đáy,
Con rùa lớn đội được bầu ngọc mà sinh ra.
Ngoi đầu lên, đá có sức vá trời
Bấm chân xuống, sóng cuồn cuộn không dội tiếng vào đất.
Biển Đông vạn dặm đưa về nắm trong bàn tay,
Muôn năm cõi Nam đặt vững cảnh trị bình.
Ta nay muốn thi thố sức phù nguy (# ngả, nghiêng),
Lấy lại quan hà, thành xưa của nhà vua.
Nguồn: Tư liệu trong bài báo “‘Sấm Trạng Trình' về chủ quyền Biển
Đông” của Phong Cầm – Minh Thùy, đăng ở báo điện tử Tiền Phong online, 16:31 ngày
07 tháng 06 năm 2013
http://www.tienphong.vn/Kinh-Te/ sam-trang-trinh-ve-chu-quyen-bien-dong-631032.tpo
Tạm dịch thơ (Trần Xuân An):
RÙA LỚN ĐỘI NÚI
Xanh khoả núi tiên tận đáy xanh
Rùa to
đội đỉnh ngọc mà sanh
Nghểnh
đầu, đá vá trời dư sức
Bấm móng,
sóng lăn đất lặng thanh
Vạn dặm
Biển Đông, thu vững chắc
Muôn năm
Nước Việt, định yên
lành
Ta nay
muốn hiến tài phò khốn
Kéo lại
ải sông, lịch đại thành (*)
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491
- 1585)
T.X.A. biên
dịch thơ
17-6- HB14
(2014)
Ghi chú: Mặc
dù điển tích được sử dụng trong bài có thể là con ngao đội núi ở Bột Hải (biển gần Triều Tiên, Hàn Quốc) và Nữ Oa vá trời (Bất Chu Sơn, thuộc Côn Luân Sơn ở phía bắc cao nguyên Tây Tạng), vốn lấy từ sách cổ Trung Hoa, nhưng
Nguyễn Bỉnh Khiêm vẫn muốn nói đến Đông Hải (Biển Đông) và Nam cực (cõi Nam,
nước Nam).
http://www.thivien.net/viewpoem.php?UID=eTnr-ODu5WIVqNtr-EtTYA
(*) Dịch thoát: Kinh thành trải qua các triều đại từ
ngàn xưa