nâng niu niềm thoang thoảng hương
giữa phố ngầu sôi bụi bặm
hoa cơ hồ từ xưa thẳm
chênh vênh đời ta, duyên thơ
đôi khi thèm thoáng ngây ngô
hiện thắm lòng hoài rối rắm
chớp sáng lung liêng tình cờ
nhành lan nâu, sao bâng quơ
ta mỉm cười ta ngu ngơ
chân lạc bao mùa gót bẫm
rừng chữ muôn đời gai rậm
bỗng lan, xinh sững sờ, hương!
đôi khi khát nỗi sương sương
tình chay, em như rượu ngấm
dung tha giùm gã vô lương
đánh cắp trời xanh chút hương!
rất em gái, ngọt đời thường
ta thương rất thơ, say đắm
lan treo lồng ngực, đẫm mơ
trái tim trổ biếc bao giờ.
05.12.1997
CÙNG QUẢNG TRỊ DẠO CHƠI
BA MƯƠI SÁU PHỐ PHƯỜNG 1
cuốn tròn bảy sắc cầu vồng
thành phim
em tặng người không quen này
ba mươi sáu phố xưa gầy
bên nhau cho đó và đây chung hình
em ngoan, Hà Nội rất tình
những tên mộc mạc nối mình vào ta
nôm na mượt giọng lụa là
khác hương khói một quê nhà cũng thân
em ngoan, mới gặp nửa lần
làng thi ca, xa là gần, phải không
liều ra Hà Nội lông bông
ơn Quảng Trị đưa đi rong đỡ buồn
chớp xong ba sáu phố phường
thừa hai kiểu?
thiếu con đường Hàng Thơ
ngắm cô Hàng Sách, ngẩn ngơ
tâm hồn thi sĩ bây giờ bụi phơi!
theo em, vọng tiếng à ơi
lần ca dao, quẫy chèo ngời Văn Chương 2
kết phim ai bấm giùm luôn
thử duyên may, có nhoà sương nhạt hình?
và đâu Hàng Cát lung linh
quê xương rồng đoá thuỷ tinh hoa đời
phim chưa dám tráng để coi
em pha lê, ngại chói trời thủ đô!
ngoan ngoan đáo để mộng mơ
Ba Phi chạm Trạng ơ ờ Quỳnh em 3
hư vô vẫn cười giòn thêm
phố ba-bảy-rưỡi, trắng thêm tấm này?
Hà Nội, 02 và 05.3.1997
Tp. HCM., 10.4.1997
1. Ngày xưa, chỉ có ba mươi sáu phố cổ. Về sau, từng thời kì, mọc thêm một số phố, cũng được đặt tên bằng các sản vật hàng hoá (trên 43 phố). Hàng Thơ và Hàng Cát, hai tên phố này tác giả tự đặt thêm để diễn đạt tứ thơ.
2. Một hồ nước có tên là Văn Chương.
3. Ba Phi, Trạng Quỳnh, tên riêng, hai nhân vật văn học dân gian.
MỘT QUÃNG THÁI HÀ
rét tháng giêng Hà Nội mịn mưa sương
thả bước suốt ban mai chưa ướt áo
bay ngàn tia nắng bay bay, huyền ảo
xóm bãi rác ơi, đường Thái Hà nghiêng
ngỡ nghiêng nghiêng bao dòng chữ nét duyên
đọc vô ngôn trên đất trời lóng lánh
cầu ván nhỏ, ghềnh, kênh không đen quánh
mùi bùn sình, mạch đất bẩn, thoáng phai
ban mai bãi rác bâng khuâng hương lài
phải lài chăng? Mượt xanh ngời trắng muốt
hoa góc vườn nhà quen, đằm và khướt
say, anh say, anh bảng lảng, nơi này
tháng giêng Hà Nội, hồn tịnh thơ chay
mùa chay tịnh rất đời ! Cơ hồ nắng
hình như mưa! Chẳng cách nào câm lặng
làm sao thật, đành mơ, xóm Liều* ơi
ma rượu ngốc, khùng nơi anh đi rồi
nắng thoảng ấm tình, mưa khôn, ngoan thế
chắp tay ơn em, cười từ giã nhé
trời đất nghiêng mình, anh nghiêng mình, yêu …
Hà Nội, 03.3.1997
* Tên của xóm dân cư …
CHÉN TRĂNG NGỌT
với lên trăng sáng, người không thể
trăng đi, lại cùng người theo nhau
~ Lí Bạch – Bả tửu, vấn nguyệt ~
rượu sương, sáng lát cam dầm
gần còn tỉnh, sao say ngầm khi xa
óng hương bồ kết đàn bà
thắt tim, ngọn tóc quê nhà, chưa hay
vào Nam ngất lịm rồi đây
ngả nghiêng dòng chữ ngủ ngày ngấm men
gỡ từng nét bút mượt đen
tâm anh phơi trước ngọn đèn vết thương
lời em, ngô hạt ngậm đường
rang ngực anh, nỗi vô thường giòn tan
nhạc em, mía mật bạt ngàn
nốt si, bầm vết nồng nàn son tươi
trót mê nét đất chất người
trăng bay bảy bổng cũng mười mươi mê
anh thao thiết quá chân quê
niềm sông đón bóng em về xanh mơ
thấm yêu, đổ dại bao giờ
hồn hoài cuối tháng đâu ngờ tròn trăng
tháo thơ làm chỉ, vút căng
mộng du, té ngửa, cầm bằng níu hương!
lời em, ủ nắng hai phương
rót tràn vàng núi biếc phường trong anh
nhạc em, phù sa ngọt lành
từ trời tuôn ánh dỗ dành đêm say
thơ anh không với tới mây
bứt râu nối sợi, sợi gầy héo khô
lạnh vầng trăng mãi lửng lơ
anh ngu muội vẫn hư vô vọng tình!
Tp. HCM., 28.4.1997
(22.3.Đinh sửu).
TAM KỲ, 1996
Tam Kỳ, trời rất thơ ca
thoáng mưa non hạt cho già nắng non
phố phường gió rất trẻ con
reo mai ríu rít hát giòn tan đêm
cây Tam Kỳ rất anh em
chìa trăm nhánh biếc bao thềm nhà thân
nghe bối rối trước ân cần
như có lỗi giữa vô ngần mến thương!
mắt Tam Kỳ rất thật gương
tôi soi thấy thuở đến trường, bâng khuâng
bạn bè trẻ lại, quây quần
ngỡ đang mới lớn, lớn dần trong nhau!
Tam Kỳ, hồn rất hương ngâu
tình thơm sương sớm xưa sau ngọt hoài
tôi về tóc đã chớm phai
cúi đầu bên bến sông dài, thời gian …
07.1996
MƯA CHIỀU
HẸN
VỚI MÙI HƯƠNG LAN ĐẤT
nét lan phố biển say người
anh nao nức tuổi hai mươi không mùa
hẹn đến giờ, chỉ gặp mưa!
thơ anh ướt gió và thừa thãi anh
gọi dây, nghe giọng còn xanh
tình chưa đủ chín cho đành dầm mưa?
mặc anh môi đắng mắt chua
hững hờ xa vọng, như bùa, ngấm sao!
tắt niềm thắc thỏm nôn nao
ngỡ trời lạnh nhạt trút vào, khói cay
vẫn khờ mơ ngọt nắng say
bên nhau ngày ủ lời đầy mật hương
anh nhìn mưa mấy ngả đường
trái tim người nữ nghìn phương mịt mùng
ngoan em, trang giấy muôn trùng
ô li bạt rối niềm cùng quẫn yêu!
02.11.1997
LỜI CÂY PHỐ THỊ
phập phồng theo giông phố
yêu ngát xanh thật lòng
đâu đủ che mưa khổ
ướt đời em đâu nỡ!
toan đổ trong tình vỡ
xẻ đời anh làm gỗ?
độc mộc cổ tích hồng?
sợ hoá rều long đong!
phút vĩnh cửu tình ngông
vút lên cây phận số
chút duyên mong thành nợ
đừng mục vào hư không.
19.12.1997
VỚI CÔ GÁI HOA CHƯNG RƯỢU CẤT
tặng nhau cái gặp bất ngờ
mung lung hẹn, những sáng chờ, những mai
thơm từng cuộc điện, vắn, dài
trắng khuya nắng nhớ, vơi, phai, hanh vàng
hương bâng khuâng suốt tuần, lan
hoa phố biển, miền tháp ngàn xưa, xa
vào đây, em ngan ngát ta
nhịp thơ, hơi thở, lục và bát ru
niềm trông ngóng – tím nỗi tù
bủa vây một trái tim ngu một mình
thời gian gõ búa đợi tình
bất ngờ em đến, lung linh, ngoan hiền
bù ta xinh nụ cười duyên
tóc nghiêng hội quán (chưa riêng trưa này!)
cô con gái rượu, không cay
đền ta chiều hẹn, ngọt đầy gió sông.
28.11.1997
CÁT TRẮNG ĐẤT NÂU
quê hương quê hương là nơi đâu
mẹ rơi em bên dấu chân trâu
cơn sinh nở vặn mình đường làng quằn quại
tiếng khóc ban sơ ướt mưa tím tái
một đời khát nắng mênh mang đồng sâu
quê hương quê hương là nơi đâu
mẹ rơi em bên rơm rạ ấm màu
tơ trời rụng, trắng cỏ nhàu, giăng mắc
hơi thở ban sơ tình cờ nhuốm nhạc
một đời gắng xanh
khúc đàn ai
thuở nọ trắng phau
quê hương quê hương là nơi đâu
mẹ ủ em nhờ tay ai sạm nâu
bếp đỏ và mái tranh ai
như trái tim trong áo nghèo chằm vá
ánh nhìn ban sơ tròn xoe xứ lạ
một đời cố tìm chỗ thầy mẹ gặp nhau
quê hương quê hương là nơi đâu
người chọn được chăng vàng son dinh lầu
người chọn được chăng lũy tre đùm bọc
nào ai chọn được mẹ cha, nào ai
chọn được thời non đến úa tóc
thì sinh lại đời nhau trong đáy mắt nhau!
13.12.1997
BỐN NHÁNH HOA SINH NHẬT
tặng ngày tượng hình,
ngày sinh,
ngày đến nhà trẻ,
ngày vào đời, và …
thân mến ơi, có thể
ba mẹ đã chọn cho em
một ngày sinh
tháng cuối đông ấm nồng than lửa
một quê hương nghìn năm trữ tình
Hà Nội!
nao nao bao nụ đào hoà bình
Hà Nội!
mênh mông, ngong ngóng mùa mai vàng
mới mẻ thênh thang, thẳm sâu xưa cổ
vẫn nâng niu tiếng khóc bé ngoan
vang giòn trong nghìn năm trí nhớ
thương quá ngày em tạ ơn ba mẹ mình
thuở hai người trầm tư
hoài thai một phận số
ngày em tượng hình, hạt hồng chín đỏ
rất thiêng liêng
phút khởi đầu một Con Người
ngày đến nhà trẻ, cưng quý ơi
cũng là sinh nhật em tôi
nơi dịu dàng tiếng nhạc ru hời
ba mẹ lại sinh em,
từ bảo mẫu hiền lành,
hồng vành nôi nhỏ
có thể em khóc bàng hoàng lọ lem rất ngộ!
và ngỡ ngàng có thể nước mắt rơi:
lần thứ tư, ba mẹ sinh em, năm rồi
từ nhân hậu thầy cô mắt nhìn tươi mở
từ bạn bè tin yêu mến mộ
với cả tấm lòng rạng ngời
cũng chính em tự hào, duyên xinh ơi
em sinh em vào vòng tay cuộc đời
không phải mùa đông Hà Nội gió bấc
quê ngoại yêu dấu xa vời?
không phải phố xanh mưa phùn xanh hạt
sóng biển dạt dào tuổi nhỏ xa xôi?
hay đồng mía quê cha ngọt ngào mạch đất?
có thể rất hồng nắng Sài Gòn tháng chạp?
lần thứ năm tạo nên một đời người
không ràng buộc nào có thể
ngoài hương tình mật nghĩa
em tự chọn lấy thôi
quê xứ của trái tim và nụ cười
ngày trầu cau, rượu yêu muối gừng nhẫn cưới!
hôm nay anh chỉ tặng em, yêu thương
bốn nhánh hoa mừng tuổi
lung linh hai mươi ba đoá hương
nhánh hạnh phúc kia, trái tim là thiên đường
bao nụ tình bừng lên từ đắm đuối
hạnh phúc ngát thơm cả vụn vặt đời thường
đến rưng nước mắt
tình không hề nguội
chỉ riêng trái tim em biết ở nơi nào!
29.12.1997
(30.11 Đinh sủu).
THOÁNG CHIỀU HÔM
BÊN ĐƯỜNG THANH NIÊN
gần hai mươi hai năm
chiều đầu tiên, Hà Nội!
rét tháng giêng sương khói
ngân nhoà chuông thu không
tiếng sáo nào mênh mông
Hiên Xanh trải trắng lòng?
mùa Xuân Hương, Trúc Bạch
Nhà Trăng Xưa? Gò hoang? 1
vết móng bò cội lan
hoá bướm bay thành lá
pha tím dâu – tháp lạ –
bông hoàng hậu Tấm ngời? 2
cô bán chiếu gon ơi
xanh xưa mười bảy tuổi
tình hoa râm vọng nuối
nọc ngọt tim người hùng? 3
tiếng chuông như kiếm vung
chùa thành đồn Giữ Nước 4
trong cung, sau và trước
tham si, điệp và trùng
dấu hỏi quyện chập chùng
Lê Quan Âm giam đói …
công nên thù, Ức Trai!
triều, Tố Như khó nói …
Chiêu Lì thầm gọi ai
trăng trời vỡ, trăng nước
vỡ! Cuồng trung, thở dài
chuếnh choáng, dốc cạn chai? 5
thương, mừng, len u hoài
hồn kinh đô vời vợi
sử, không là người dưng
máu cội Hồng bổi hổi 6
lắng đêm, bước ngập ngừng
buốt gió, chẳng quay lưng
Hồ Tây ơi, thế đó
em đẹp đến lạ lùng
khuya, huyền thoại mung lung
quá vô cùng Hà Nội
nghìn xa, nghìn xưa hỡi
mới thoáng gặp. Rưng rưng …
Hà Nội, 01.03.1997
Tp. HCM., 18.03.1997
1. Thanh Hiên: hiệu của Nguyễn Du. Trúc Bạch, tên một hồ nước ở cạnh Hồ Tây. Cổ Nguyệt đường của Hồ Xuân Hương cũng ở ven hồ ấy. Đoạn này, nhắc đến Độc Tiểu Thanh kí.
2. Hoa “móng bò” còn có tên chữ là “hoàng hậu”. Hoàng hậu Ỷ Lan được nhân dân gọi là cô Tấm, thờ và tôn xưng là Quan Âm. Bà vốn là họ Lê.
3. Một sự tích hoang đường hoá: mối tình Nguyễn Trãi – Nguyễn Thị Lộ. Nguyễn Thị Lộ có thời gian bán chiếu gon ven Hồ Tây.
4. Chùa Trấn Quốc, Ỷ Lan nhiều lần đến lễ chùa này.
5. Phạm Thái với Chiến tụng Tây Hồ phú, bút chiến với Nguyễn Huy Lượng và những ai cộng tác với Quang Trung.
6. Hồng Bàng.
TAM KỲ,
ĐƯỜNG ĐÊ VÀNG HOA SƯA *
thoảng trong lại quãng thơ xưa
dòng sông hai lăm năm trước
hương sưa, tuổi nào mắt ngước
trải đầy vàng bước, như mưa
ngàn hoa thuở đó, gió lùa
về đâu
cành sưa cắm rễ bắc cầu
chân đi chơi vơi bóng nắng
níu chút niềm riêng hụt hẫng!
tóc bạn chưa ngả úa màu
xanh bên mây trắng trôi mau
sông nhoà
cuối hạ đã tắt mùa hoa
cồn cát cỏ tràn năm tháng
chấp chới đường đê, lấp loáng
lá sưa thắp nhớ chói loà
tiếng ve vẳng nuối, vỡ oà
lặng trưa …
07.1996
* Sưa: một loài hoa có tên là “Sưa”. Thật ra, vào mùa hè hoa nở rất dày, và cây cùng loại cũng có thể mọc gần nhau. Đứng đằng xa, thấy cả một dãy cây nở hoa vàng rực, tươi sáng, hầu như che kín hết lá cành.
XIN SỢ HÃI NIỀM CAY CHUA
thì bao giờ anh cũng là người tình
đánh đổi mồ hôi thắm ngời tim
cho mộng tưởng
đời chưa hết tuổi trưa, đôi khi chiều xuống
bật cười chính anh, héo khô đứa trẻ bị lừa
nàng thơ xinh xinh từng hạt mưa
vỡ khát vọng anh, lúc thành đạn ngọc
nàng thơ dạy gã làm thơ biết ngốc
trước nét duyên, anh học mãi đến khờ
chết mấy kiếp rồi, sống lại chút bồng bềnh mơ
anh vẫn người tình hát thơ rất đời rất gió
rất rằm trăng, rất bâng khuâng hoa cỏ
rất người, bởi rất hương yêu, đằm say
nhức xe hồn hỡi đôi môi bỗng chốc ớt cay
anh chẳng thích kham trò đùa ghen hận
anh, người tình khát dòng đời,
âu lo hạn hán
ai kia,
đừng vẫy vào thơ đũa phù thuỷ mưa đen
nàng thơ toả muôn hạt ánh sáng trong anh,
đọng lại ngọn đèn
bao trang thơ lung linh bóng ảo
ảo rất thật, cái thật dám đâu ngơ ngáo
xin thắp lên vì nhau,
vì tình ca trung hậu dâng đời
nhưng lẽ nào thơ hoài chơi vơi
mộng tưởng cứ chân thành hơn đời thực
trái ngọt tin yêu
vút khỏi nát chua
dưới đáy sâu ngờ vực
bùn đêm thôi sũng tình ca,
khát vọng dâng đời.
11.12.1997
BUỒN CƯỜI
VỚI NHỮNG SỢI TÓC RÂU
MÀU KHÓI
phải lòng nhánh tình xanh
thấm ngộ niềm chớm bạc
tuổi nồng đâu đã nhạt
đừng đau mùa trăng thanh
ánh trăng xưa phơ phất
cỏ tương tư tập tành
say bâng khuâng, ngây ngất
lục bát cũng thác gành
khói trắng ngỡ rễ tranh
đâm luồn qua tim lành
khối tình không mục nát
quyết vùi trong ngực đất
khói thuốc lá ngút ngát
hai lăm năm tự hành
thôi vương cay và ngạt
ám vàng vào thơ anh
chén đời lại thơm chanh
hồn nhiên trông, ngọt mắt
ngún cháy đời sao đành
khói ủ bệnh, quẩn quanh
tuổi bốn mươi, anh thoát
khói tương tư huyền hoặc
anh buồn cười, ngơ ngác
phải lòng nhánh tình xanh
em, ngàn hoa mong manh
ướp giùm nhau khúc hát
hương giùm nhau long lanh
nỗi long lanh trong vắt.
14.12.1997
VIẾT SAU TẤM ẢNH HỒ GƯƠM
tựa lưng vào dĩ vãng đời mình
mây trắng
tựa lưng vào Tháp Bút nghìn năm
vút thẳng
em rất đỗi quê nhà
và vô cùng Hà Nội
mai nay
bóng đỉnh tháp nghiêng vào Đài Nghiên
đọng nắng
viết bài thơ hoa lên mùa non cỏ cây
viết vào tương lai
và vô cùng trang thơ em
sâu lắng
xin chấm vào nửa trái tim tôi,
buốt đắng
bằng ngón tay ngọn bút thon dài
viết vào từng gợn sóng khói bay
và vô cùng trưa gió đang say
dòng chữ màu áo em
đỏ thắm.
Hà Nội, 06.03.1997
TẢN BỘ QUA CẦU CHƯƠNG DƯƠNG
sông Hồng chảy ấm tháng giêng
nguyên màu hừng đông sóng nước
gió nâng lâng lâng thả bước
nắng trưa óng ngọt phù sa
hồn mênh mông trong bao la
tôi về đứng giữa nguồn xa thơ mình
ngang đâu, Hồng thành tâm linh
câu lượn ngược xuôi quan họ 1
trống đồng âm vang núi Đọ 2
vỗ sóng trầm hùng biển đông
thiêng liêng vai địu nách bồng
dấu bùn choãi ngón chân không, đôi bờ
bãi cồn, Hồng vun xanh ngô
Long Biên lung liêng liền khúc
ngỡ mây quàng vai kịp lúc
ô hay! Chớp mắt, sững im
đất trời và em, vào tim
bạt ngàn thăm thẳm nổi chìm vạn năm
sông Hồng đón mình ra thăm
em bận, không dưng trĩu nhớ
đen mượt tóc hương, áo đỏ
ảo thị, xinh từ vô cùng 3
thơ tôi trải tận mung lung
ơn duyên thầm ngát muôn trùng sử thi.
Hà Nội, 05.3.1997
Tp. HCM., 08.4.1997
1. Lượn (Tày), quan họ (Kinh): 2 loại dân ca đối đáp giữa trai và gái.
2. Núi Đọ (Thanh Hoá): nơi các nhà khảo cổ phát hiện được di chỉ người Việt cổ.
3. Ảo thị: cái nhìn đinh ninh là thật về ảnh ảo trước mắt. Ở đây, chỉ là một cách nói tu từ.
NHỮNG LÀN HƯƠNG
I. HƯƠNG XANH
của tình yêu con đường xanh hai hàng cây
nơi mỗi bước chân đi mỗi thấm vào lòng
bao mùi hương quen thuộc ấy
hôm nào đứng đầu đường trông tới
cũng thấy hương, hương ngợp cả lòng mình.
II. HƯƠNG VÀ MỘT THỜI
mùa cỏ thơm bâng khuâng hương chiều xưa
ngọn cỏ giêng hai tím ngát đôi bờ
lòng sông thoảng thoáng nắng vàng ngày đó
hoài đượm tình em, lấp lánh tiếng thơ.
1978 & 1985.
PHƯỢNG CỦA HAI NGƯỜI
hoa nóng bỏng cả vòm lửa hạ
cây run lên cành lá rập rờn
phượng nhập hồn hai người tình tự
đỏ nụ hôn trên tóc xanh hơn.
1990.
ĐẾN VỚI NHỮNG NGÀY THÁNG
TRONG LÀNH
rối rắm những gì không thuộc về tình ta
quên đi, đừng nhớ
quên hết bụi bặm lẫn vào hơi thở
hãy tìm đến nhau!
yêu, đôi khi là quên
tất cả có thể chỉ ngậm ngùi tạm bợ
cát bụi ngậm ngùi!
tình thơ cõi thơ
không thể vùi quên!
vì trái tim trăm năm nghìn năm phải thở
không phải dễ mục nát
như ngai vàng kinh đô ngai đen tỉnh nhỏ
anh mời em lên mênh mông ngai gió
bên bờ sông thơ
không bao giờ lãng quên
nơi trái tim thênh thang hơi thở.
31.12.1997
CHIỀU GHÉ THĂM BÀI THƠ ĐÔNG HÀ
xây phố bằng chữ và phấn trắng
mực xanh vườn, biếc cảng, non tươi –
ngợp giữa Bài thơ Đông Hà ngát
hai mươi năm nhớ thuở hai mươi
gió nắng xưa vàng hương giấy báo
trải trang xuân trên đất đỏ sân
vờ mù chữ nhờ cô giáo đọc
hai ngón tay dìu nhau rất vần
về hơi vội chưa lên đồi cũ
ngắm Bài thơ Đông Hà cùng em
đâu rồi lán thợ xanh màu áo
bạc chái hè ngồi viết sờn đêm
chờ bạn đang bày bàn dọn quán
cháo bột thơm ruốc, ném, quê nhà 1
mảnh vườn, tràm, chổi, sim, làm kiểng
thi pháp cỏ cây, chiều dân ca
ngỡ nhan sắc trút vào sách báo
nàng thơ dạy học vẫn học trò
dăm tráng sĩ mài đời thành bút
chẳng gầy đi, tâm huyết không khô
trà Phường Năm ngà ga thị xã
ngoài phố khuya đèn vi vút xe
lại gặp tài hoa xinh, ngọt thắm
tiếng Cam Lộ, rưng mắt anh the 2
thân chào Bài thơ Đông Hà nhé
xa quê lâu quá thoảng ghé thăm
tuổi ngông mơ chữ là vôi vữa
giọng đài ngâm lấm bụi vọng thầm.
Đông Hà, 28. 02. 1997
Tp. HCM., 26.04.1997 (20.3 Đinh sửu).
1. Cháo bột: cháo bánh canh.
2. Cam Lộ: sương ngọt.
The: cảm giác cay, thơm, tê dịu của vỏ cam.
MẸ LÀ CÕI ĐỜI
Ngoài Người Mẹ sinh nở và nuôi day,
người mẹ thứ hai của mỗi người
chính là cõi đời.
TXA.
đứa con ra đời
như chiếc lá tàn rụng khỏi mẹ
để đón nhận cả vòm trời
rồi hoá thành đất đai
tự biến thành màu mỡ
và qua mẹ, chỉ là mẹ thôi
màu mỡ biến thành hoa tươi
và trên bàn tay mẹ,
chỉ trên bàn tay mẹ
hoa sẽ thành quả
cho dù nhỏ nhoi
ơn mẹ là cõi đời
cho lá khát vọng tự đổi thay số phận
khốc liệt sự chống lại niềm-bi-thảm-nghìn-đời
cho dẫu màu xanh lá thắm
chưa ngắt khỏi cành tươi
cho dù nhỏ nhoi
quả vẫn muốn khởi đầu là lá
tự sinh nở kiếp đời
giữa cõi đời, giữa cõi đời giông gió
mẹ ơi, mẹ ơi
thệ hệ muốn vượt lên bao cơn vật vã
nhưng vòm trời
mưa mãi niềm đau khôn nguôi!
bật khóc
sống còn là sự giằng co khốc liệt
với chính mình và cuộc đời
để thành Con Người
đứa con bật khóc
mẹ ơi mẹ ơi.
Tháng 7 – tháng 9.1984.
* Xống chụ xon xao: tên nguyên bản trường ca “Tiễn dặn người yêu” của đồng bào nhân tộc Thái vùng Tây Bắc nước ta.
** Chăm – Bà-ni (Cam – Bini): trường ca cổ của nhân tộc Chăm, viết về mối tình bi thảm của một đôi trai gái, Chăm Bà-la-môn (Cam), còn gọi là Bà Chăm, và Chăm Hồi giáo cũ, còn gọi là Bà Ni (Bini).
HƯƠNG PHỐ CŨ
tìm về với hương phố cũ
hương thoảng gần
hương thoảng mờ xa
hương, hương, vẫn là hương
ngày đó
thất lạc nhau rồi,
sao hương chẳng phôi pha!
cúi xuống lòng mình, khát khao và lo sợ
hương năm nào lại lả xuống tình ta
suốt một đời hoài công phân vân lớ ngớ
phố xưa ơi,
hương của sông,
hương mãi không già!
03.02.1986
(24.12 Ất sủu).
RẤT TẾT, MÙA TRẺ THƠ
mùa đang vàng ngát nắng, trời phương nam
đất hồng hoa, hương ngàn năm, tháng Tết
mãi mê chữ, cỗi gốc anh, lá chết
áo xuân gió lùa, vướng biếc ấu thơ
đãi anh làm trẻ con, vàng nắng thết
tóc loáng thoáng sương, đâu phải, tơ trời
không, xin giũ hết thu đông làng cũ
nào cũ quê hương, đây lại xanh đời
anh lon ton, phố mai vàng, xuân ơi
ríu tiếng chim, mứt ngọt giọng, thơm hơi
cao vút, chạm đoá phong lan, nốt nhạc
tròn bong bóng bay, chỉ níu tay người
anh bỗng sợ nỗi buồn, chồi trổ ngạt
lo âu niềm người lớn, hồn nhiên cằn
đau trong cái giật mình, thơ trĩu nợ
tim bay lơ lửng về trời, vỡ tan
hoa pháo * nở giàn xanh, dưa hấu đỏ
xuân nhập thân anh, anh hoá thân mình
câu đối Tết, Tết nắng vàng tuổi nhỏ
trăm năm, trăm lần tấm bé, lung linh.
1996.
* Hoa pháo: tên một loài hoa, còn gọi là hoa mặt trời.
CÓ PHẢI KẺ LÀM THƠ TÌNH NGỚ NGẨN
đôi bài lãng mạn kia, em cứ đọc xem
cái không thật ngoài đời,
lại thật trong hồn anh đó
và sâu kín trong em,
nhiều điều em chưa thấy rõ
chỉ một mình anh nhìn ra thôi!
18 – 21.9.1990.